دنتوفوبیا یا ترس از دندانپزشکی چیست؟ |کلینیک دکتر سعید قریشی

دنتوفوبیا یا ترس از دندانپزشکی چیست؟ |کلینیک دکتر سعید قریشی

دکتر سعید قریشی
دکتر سعید قریشی تهران
کد عضویت: کد سیستم: 72452
آخرین بروزرسانی: ۲۳-۰۸-۱۴۰۴

دنتوفوبیا (Dentophobia) یا مراقبتهای دندانپزشکی یکی از رایج ترین موارد است. افراد مبتلا به این مشکل، حتی با نشستن بر روی صندلی دندانپزشکی یا شنیدن صدای ابزارها، دچار استرس، تپش قلب و استرس شدید می‌شوند.

علت این فوبیا معمولاً به تجربه‌های ناخوشایند گذشته، شنیدن تجربیات منفی از دیگران، یا احساس ناتوانی و از دست دادن کنترل در حین درمان برمی‌گردد.

این ترس ممکن است باعث شود فرد به دندان‌پزشک را برای مدت طولانی به تعویق بیندازد که در نتیجه، مشکلات دهان و دندان به بیماری‌های جدی تبدیل می‌شود.

فهرست عناوین

تغییر حالت

فوبیا چیست؟

فوبیا (فوبیا) نوعی بیماری است که در آن فرد نسبت به یک موقعیت یا شیء خاص، ترسی غیرمنطقی و اغراق‌آمیز دارد. در حالی که آن موقعیت به‌خودی‌خود خطرناک نیست.

بنابراین، دنتوفوبیا نوعی فوبیای خاص است که در آن موقعیت یا مانند آن به دندانپزشک مراجعه کنید، درمان‌های دندانپزشکی باعث واکنش شدید شدیدی می‌شود.

میزان شایع بودن دنتوفوبیا

تحقیقات نشان می‌دهد که حدود ۳۶٪ افراد نسبت به درمان دندانپزشکی احساس هراس دارند و ۱۲٪ از این گروه ترس شدیدی می‌کنند. در صنعتی، تقریباً ۳٪ بالغان ممکن است دنتوفوبیا شدید باشند و به هر قیمتی از مراجعه به دندانپزشک جلوگیری کنند.

شیوع ترس از دندانپزشکی در زنان بیشتر از مردان است. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که حدود ۵٪ زنان و ۳٪ مردان به دنتوفوبیا مبتلا هستند.

افراد مبتلا به دنتوفوبیا چه چیزی می‌ترسند؟

افرادی که دچار دنتوفوبیا می‌شوند، ممکن است برای افرادی که داشته باشند انتخاب شوند. برخی از رایج‌ترین منابع ترس عبارت‌اند از:

  1. بی‌حسی و داروی بیهوشی
  2. دیدن یا رنگ
  3. احساس خفگی یا عدم کنترل
  4. ترس از درد
  5. تزریق و سوزن‌ها
  6. صدای مطب
  7. بوهای مطب
  8. لباس دندانپزشک
  9. خوابیدن روی تخت برای معالجه
  10. احساس نارضایتی از دندانپزشک

عوامل حرکت و تشدید دنتوفوبیا

  • حضور در مطب دندانپزشکی
  • دیدن یا شنیدن ابزارها و وسایل دندانپزشکی
  • دراز کشیدن روی صندلی دندانپزشکی
  • مراجعه به دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان
  • فکر کردن به جلسه ویزیت دندانپزشکی
  • شخصیت کمی ترسو یا حساس
  • ابتلا به فوبیای دیگر یا اختلالات روانی
  • افسردگی یا سطح بالای استرس
  • مصرف مواد مخدر یا الکل
  • اختلال توجه و بیش‌فعالی (ADHD)

همچنین تحقیقات نشان می‌دهد که بیمارانی را که مبتلا به مواد مخدر هستند به دنتوفوبیا بیشتر از جمعیت عمومی سیگار می‌کشند. به طور متوسط، حدود 25٪ سیگار می کشند، اما در میان بیماران دنتوفوبیک، این رقم تا 60٪ گزارش شده است.

فوبیاهای مرتبط با دنتوفوبیا

فرادی که به دنتوفوبیا مبتلا می‌شوند، ممکن است ترس‌های دیگری را نیز تجربه کنند که شدت آن‌ها را در مطب دندانپزشکی افزایش می‌دهد. جدول زیر فوبیای مرتبط با دنتوفوبیا را نشان می‌دهد:

<جدول> فوبیا معنی توضیح کوتاه آلگوفوبیا (Algophobia) ترس از درد ترس از تجربه درد در طول درمان دندانپزشکی یا سایر موقعیت‌ها امتوفوبیا (امتوفوبیا) ترس از استفراغ ترس از استفراغ حین یا بعد از درمان دندانپزشکی هافوفوبیا (Haphephobia) ترس از لمس شدن اضطراب از تماس با دندانپزشک یا وسایل درمانی یاتروفوبیا (یاتروفوبیا) ترس از پزشکان ترس عمومی از پزشکانی که دنتوفوبیا را تشدید می‌کند تریپانوفوبیا (Trypanophobia) ترس از سوزن ترس از تزریق بی‌حسی یا سایرین

تشخیص دنتوفوبیا

دنتوفوبیا به عنوان یک اختلال فوبیک خاص توسط انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) شناخته شده است. اگر هنگام فکر کردن به دندانپزشک یا حضور در مطب یا ترس شدید تجربه کنید، پزشک یا دندانپزشک ممکن است دنتوفوبیا را تشخیص دهد.

برای بررسی دقیق‌تر، ممکن است شما یا فرزندتان به یک متخصص سلامت روان (روانشناس یا روانپزشک) ارجاع داده شوید. این متخصص می‌تواند ارزیابی کند و تأثیر ترس بر زندگی روزمره را بررسی کند.

معیارهای شایع برای تشخیص دنتوفوبیا

  • ترس یا شدید هنگام فکر کردن به دندانپزشک یا حضور در مطب
  • جلوگیری از مراجعه به دندانپزشک حتی زمانی که درد دارید یا درمان فوری لازم است
  • واکنش اضطرابی که با خطر مطابقت ندارد
  • ادامه یافتن ترس حداقل شش ماه

چگونه می‌توانم فرزندم دنتوفوبیا را بفهمم؟

ترس ادامه از دندانپزشک می‌تواند برای کودک بسیار آزاردهنده باشد و در کودکان کوچک ممکن است مشکل باشد که آن را بیان کنند. اگر ترس شدید دندانپزشکی زندگی روزمره کودک را تحت تأثیر قرار دهد، پزشک یا دندانپزشک ممکن است ارجاع به متخصص روان کودکان باشد. این متخصص می‌تواند کودک را بررسی کند، تشخیص دهد و برنامه درمانی مناسب ارائه کند.

درمان دنتوفوبیا (ترس از دندانپزشکی)

راه‌های فعال برای درمان دنتوفوبیا وجود دارد که شامل روش‌های رفتاری، تکنیک‌های آرام‌سازی و در برخی موارد دارودرمانی می‌شود.

۱. درمان رفتاری و روانشناختی

در برخی کلینیک‌ها، روانشناس و دندانپزشک با هم کار می‌کنند تا ابزارها و مهارت‌های لازم برای مدیریت ترس خود را به یاد داشته باشید. در صورت نبود چنین کلینیک‌هایی، بسیاری از دندانپزشکان با روش دندانپزشکی ملایم و تشریح دقیق مراحل درمان، به کاهش مصرف کمک می‌کنند.

تقویت مثبت نیز یکی از تکنیکهای تکنیک است؛ مثلاً بیمار بیمار پس از یک جلسه موفق، اعتمادبه‌نفس برای افزایش داده و ترس از کاهش می‌دهد.

۲. تکنیک‌های آرام‌سازی

تکنیک‌هایی مانند ذهن، آرام‌سازی و تصویرسازی هدایت‌شده می‌تواند به کمک‌کننده تا درمان آرام بماند.
تحلیل‌زدایی عمیق (Systematic Desensitization) نیز توسط روانشناسان به کار میرود؛ در این روش، بیمار به‌تدریج با موقعیت‌های ترسناک می‌شود تا بدون کمک، ترس خود را مدیریت کند.

3. دارودرمانی

داروهای آرام‌بخش، از مسکن‌های سبک تا بیهوشی عمومی، بسته به نیاز بیمار می‌شوند.

  • برخی دندانپزشکان از ایتروس گیاهی برای آرام کردن بیماران مضطرب استفاده می‌کنند.
  • در برخی موارد، داروهای ضد سرطان مانند والیم یا زاناکس قبل از درمان می‌شوند.

این روش‌ها به بیمار امکان می‌دهند درمان دندانپزشکی را دریافت کنند و در عین حال هوشیار و قادر به ارتباط با دندانپزشک باشند.

4. روشهای کمک به خود بیمار

بیمار می‌توان با ساده‌ای ترس خود را کاهش دهد:

  • پیدا کردن دندانپزشکی که احساس راحتی با او دارد
  • درخواست دیدار کوتاه با دندانپزشک قبل از شروع درمان
  • همراه داشتن یک شیء آرام‌مانند توپ استرس یا کتاب مورد علاقه
  • گوش دادن به موسیقی آرام‌بخش در اتاق انتظار
  • حضور یک دوست یا عضو خانواده مورد اعتماد
  • استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی قبل از مراجعه مانند مدیتیشن یا تفکر مثبت در مورد نتیجه درمان

با استفاده از این روش‌ها، افراد مبتلا به دنتوفوبیا می‌توانند دندانپزشکی خود را بدون شدت انجام دهند و تجربه‌های آرام‌تر داشته باشند.

چگونه می‌توانم هنگام مراجعه به دندانپزشک با دنتوفوبیا در کنار بیایم؟

علاوه بر درمان‌های بلندمدت، روش‌هایی وجود دارند که می‌توانند به شما کمک کنند در طول ویزیت دندانپزشکی خود را مدیریت کنید:

جلسه مشاوره قبل از درمان

قبل از شروع درمان اصلی، با دندانپزشک خود یک جلسه مشاوره داشته باشید تا مراحل را توضیح دهید و شما احساس راحتی بیشتری داشته باشید.

اطلاع دادن به دندانپزشک

اگر اضطراب دارید، حتماً به دندانپزشک می‌پردازید تا بهترین روش‌ها را برای آرام کردن شما به کار بگیرید. ممکن است داروهای آرام‌بخش یا تکنیک‌های دیگر پیشنهاد شود.

همراه داشتن یک دوست

حضور یک فرد مورد اعتماد می‌تواند حمایت از عاطفی را فراهم کند و احساس امنیت بیشتری به شما بدهد.

انتخاب دندانپزشک مناسب

دندانپزشکی که به بیماران گوش می‌دهند و برای کاهش مصرف می‌کنند، با نام Fear-Free Dentist شناخته می‌شوند.

تعیین توقف

با دندانپزشک خود یک علامت یا علامت را مشخص کنید که در صورت نیاز به استراحت یا توقف درمان، از آن استفاده کنید.

زمان مناسب برای ویزیت

اگر خود ممکن است، ویزیت را در ساعات خلوت روز، مانند اوایل صبح، برنامه ریزی کنید تا صدا و شلوغی مطب کمتر باعث اضطراب شود.

سخن پایانی

ترس از دندانپزشکی یا دنتوفوبیا موضوعی رایج اما کاملاً قابل درمان است. نادیده گرفتن این ترس فقط باعث می‌شود مشکلات دهان و دندان بیشتر شود و درمان‌ها بدتر شوند.

به یاد داشته باشید: مراقبت از سلامت دهان و دندان، بخشی از سلامت عمومی بدن شما. با گام‌های کوچک پیوسته، می‌توان با این ترس غلبه کرد و تجربه‌ای آرام و مثبت از مراجعه به دندانپزشک داشته باشید.

دکتر سعید قریشی

دکتر سعید قریشی، متخصص ارتودنسی با بیش از ۲۰ سال سابقه در درمان ناهنجاری های فک و دندان، نفر اول بورد تخصصی کشور، دارای بورس تخصصی ارتودنسی از کانادا و عضو انجمن ارتودنسی آمریکا (AAO) هستند. برای نوبت رزرو و دریافت مشاوره می‌توانید به هر یک از سه مرکز تخصصی ارتودنسی در تهران (واقع در مناطق سعادت‌آباد، تهرانپارس و نواب) و یا مطب ارتودنسی قم تحت مدیریت ایشان مراجعه کنید.

امتیاز نوشته از نظر شما چند است؟
--t.v
اشتراک درfa-nvelope"> اشتراک در اشتراک در
تازه‌ترین
قدیمی
قدیمی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

مقالات دیگر از دکتر سعید قریشی